Suushi

a little bit of everything, all rolled into one

Op het potje

Mijn dochter van 15 maanden plast regelmatig op het potje. Als ik mensen dat vertel, kijken ze meestal erg verbaasd.

Nee, ze is niet zindelijk. Maar ze weet wél waar het potje voor is (‘pffff’, zoals zij dan zegt). Even op het potje zitten is de afgelopen maanden deel van onze dagelijkse routine geworden. Vaak betekent dat gewoon gezellig een boekje lezen of wat spelen. Soms komt er een plasje. Zo nu en dan zelfs een poepje. ‘Goed zo’, zeggen we dan: ‘Daar is het potje voor’.

We maken er geen heisa van (waardoor ze het onbewust misschien spannend gaat vinden). Willen vooral uitstralen: ja, dit is de bedoeling. En het is heel gewoon.

In de zwangerschap las ik al eens over babyzindelijkheidscommunicatie. En hoewel het er in de babytijd nauwelijks van kwam om daar echt mee te oefenen, kocht ik wel alvast een potje. Zodra ze kon zitten – rond 8 à 9 maanden – zette ik haar daar weleens op en vertelde waar het voor was.

Ze was bijna 1 jaar toen ze ineens zelf naar dat potje begon te wijzen. ‘Wil je erop?’ Grote grijns.

Dus zo begon het: op het potje wanneer ze een schone luier krijgt. Eerst af en toe. En langzaam bouwden we het verder uit. Intussen was ik ook de methode De Pot Op tegengekomen, en had ik wat meer gelezen over hoe we in de westerse wereld onze kinderen steeds later pas zindelijk laten worden.

Korte samenvatting: Nederlandse kinderen zijn tegenwoordig gemiddeld rond 3 jaar zindelijk. In de jaren ’40 was dit al rond 1 jaar (!). De wegwerpluierindustrie heeft daar een grote rol in gespeeld.

Niet alleen omdat de wergwerpluiers tegenwoordig zo ‘goed’ zijn dat baby’s en peuters niet meer voelen dat ze geplast of gepoept hebben. Ook doordat men de opvatting verspreidde dat ‘je moet wachten tot het kind er klaar voor is’ (wat dus een doelbewust verspreid frame is geweest om meer luiers te verkopen: in dit artikel lees je er meer over).

Anyway, al die luiers zijn natuurlijk een ramp voor het milieu. En ja, wasbaar maakt veel verschil, maar je moet nog steeds wassen (= heet water, wasmiddel).

Iets waar ik ook nooit zo bij stil had gestaan: dat we onze kinderen eerst leren om in een luier te plassen – niet te voelen hoe hun lichaam werkt – en dat twee jaar later weer afleren, vaak met veel moeite.

Ik las het boek Je baby op het potje van Laurie Broucke (niet meer nieuw verkrijgbaar, ik vond ‘m op Marktplaats). Vond tips en ervaringen van ouders wier baby vóór het eerste levensjaar al droog is, ook ’s nachts. Luisterde een Ouders Van Nu-podcast met zindelijkheidsexpert Debby Mendelssohn, die zelf al haar 6 (!) kinderen met 1,5 jaar uit de luiers had. Ook zij is er heel nuchter over: dit kan gewoon. In grote delen van de wereld zijn kinderen zelfs rond 12 maanden zindelijk.

Je moet het alleen wel dóén.

En ja, het is een proces van lange adem. Ik heb echt niet de illusie dat mijn dochter volgende week – of zelfs volgende maand – volledig zindelijk is.

Wel merk ik hoe ze leert. De laatste tijd laten we haar ’s morgens, tussen het opstaan en de ochtenddut, bijna altijd zonder luier rondlopen. Ze weet waar poepjes en plasjes dan naartoe moeten (‘pffff’, zegt ze en wijst vrolijk naar het potje). In de praktijk belanden die plasjes nog in haar broek/op de grond, maar ze heeft duidelijk door dat ze aan het plassen is (‘pam! pam!’, roept ze dan en wijst naar de grond). En ach, een schone broek heb je zo aan.

Als ik zelf naar de wc ga, loopt ze vaak mee. Ik vertel dan in detail wat ik ga doen (een tip van De Pot Op) en intussen snapt ze dat ook goed.

Het is, kortom, iets waar we mee oefenen. We zijn ermee bezig. En ja, natuurlijk kost dit tijd en moeite. Maar het is een tof experiment. Ik leer m’n dochter ook op een hele nieuwe manier kennen, krijg steeds meer gevoel voor de subtiele signalen die ze afgeeft.

Het potje hoort inmiddels gewoon bij de opvoeding. Eigenlijk net als tandenpoetsen, je handen wassen na het eten en al die andere kleine dingen.

6 reacties op “Op het potje”

  1. ok ten eerste: love je stukjes suus, geeft zoveel stof tot nadenken! hou ervan.

    Dan ten tweede; ja ik weet nog wel dat ik op vakantie in indonesie bij familie was en al mijn kleine neefjes en nichtjes zonder luier rondliepen (anderhalf / 2 jaar oud). soms deden ze een plasje ja. doekje over de vloer, broekje uit, schoon broekje aan. klaar.
    het is inderdaad ook iets westers denk ik, dat je rond je derde jaar zindelijk bent.

    maar, dat gezegd hebbende en ik weet dit niet uit onderzoek maar meer uit gevoel; het kost natuurlijk ook veel tijd. en geduld. en iedereen zou zich daar aan moeten houden. voorbeeld: als je werkt, gaat je kind naar de opvang, en ik kan me heel goed voorstellen dat ze op de opvang maar wat blij zijn met luiers.
    wat ik wil zeggen: de luiers helpen misschien ook mee met het feminisme haha. ok, dat is misschien kort tot de bocht maar je begrijpt denk ik wel wat ik bedoel.

    1. Ja, goed punt Des, en mooi perspectief! Dank voor het delen. Het is zeker iets dat tijd en energie kost – en daar moet je ook maar net ruimte voor (en zin in) hebben. Bij BZC (babyzindelijkheidscommunicatie) schijnt t zo te zijn dat je prima dit op de dagen ’thuis’ kunt doen, en bij de opvang dan gewoon een luier aan. Wij zijn natuurlijk niet echt uitgebreid begonnen toen ze nog een baby was, maar kan dit me wel voorstellen.

      Also, mooi om te horen hoe ze het in Indonesië aanpakken!

      1. O ja, en de organisatie van ‘De Pot Op’ heeft als missie om vroege zindelijkheid ook naar de kinderdagverblijven te brengen. Ze timmeren aardig aan de weg daarmee, ik volg ze op LinkedIn en er lopen allerlei pilots bij organisaties. Zie bijvoorbeeld deze post: https://www.linkedin.com/posts/gopotty_samenwerking-breda-minderafval-activity-7272524283371827200-AbbG?utm_source=share&utm_medium=member_desktop

  2. Ah, wat mooi om te lezen, en herkenbaar! Ik sluit me
    aan bij de reactie van Des: ja, het kan wellicht, maar kijk nog maar even hoe dan… en hoe het verder gaat, wat je kind gaat aangeven.

    Onze zoon zat ook met 15 mnd regelmatig op het potje. Ging supergoed, precies op de manier die jij beschrijft. Op een gegeven moment maar eens bij de opvang gevraagd. Hij poepte immers altijd na het eten. “Neeee dat doen we alléén als ze het zelf aangeven”. Nu ja, hij sprak toen al zo’n 30-50 woorden (vond ik leuk om bij te houden), maar zindelijkheidscommunicatie met woorden voor het tweede jaar?! Dat was natuurlijk veel te hoog gegrepen en dat wist de opvangmedewerkster vast ook. Dus luiers daar. En luiers onderweg. En op onze lange backpack reis was er natuurlijk geen plek voor een potje (wel lang over getwijfeld). Uiteindelijk was ook hij gewoon drie toen de onderbroeken definitief overal naartoe aan konden. En ja, heel lang daarvoor al bijna zindelijk. Maar toch niet helemaal, en dat viel ook niet te dwingen.

    Het is wat Des ook zegt: zoveel andere dingen nog die een vrouw (of lees hier: een ouder) moet fixen… ik ben blij dat luiers ons uit de brand hielpen. (En het extra stellig en vastberaden proberen van mijn kant leidde tot steeds minder plezier op het potje, dus in die zin klopt het wel dat kind er zelf klaar voor moet zijn.)

    Maar tegelijkertijd denk ik: wie ben ik om dit allemaal te typen en jou je tevreden gevoel af te nemen… want ik dacht ook zoals jij, en voelde me daar heel optimistisch en positief bij. Hopelijk kun je dit als een stukje perspectievenrijkdom (woord van 2024; haha) zien :-)

    1. Dankjewel voor het delen van je ervaring! Juist interessant, om te lezen hoe dit bij jullie is gegaan. En goede reminder dat vroeg beginnen dus zeker geen garanties geeft op eerder zindelijk zijn (wat ik mezelf overigens regelmatig vertel, al blijkt dat niet zo uit deze blog). Grillig proces, waarvan wij idd pas aan het begin staan…

      Overigens, wat B en ik ook regelmatig weer tegen elkaar zeggen: dat zindelijk worden nu niet het primaire doel is. Dat is: leren dat op het potje gaan leuk en normaal is. De rest komt dan (hopelijk) vanzelf een keer…

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.