Freelance balans

Toch nog even over die laatste intervisiebijeenkomst. Het was mijn beurt om een zakelijk onderwerp in te brengen en ik wilde het weer eens hebben over dat eeuwig terugkerende thema: balans in je werk.

Hoe voorkom je dat je opbrandt? Ik was benieuwd hoe mijn collega-tekstschrijvers dat aanpakken.

Ook gewoon praktisch: hoe plannen andere tekstschrijvers hun werk in, hoeveel klussen nemen ze (tegelijk) aan, in hoeverre houden ze rekening met uitloop/ziekzijn/niet-productieve dagen?

Zeker als zzp’er is het vaak verleidelijk om telkens maar door te gaan, je grenzen te verleggen, werk op 1 te zetten. Wat doe je om ervoor te zorgen dat je blijft werken onder jóúw voorwaarden?

Dit viel me op:

• Vergeleken met de rest plan ik veel verder vooruit. Anderen kijken hooguit een paar weken verder in hun agenda. Past een klus daarin niet, dan zeggen ze nee. Terwijl ik in juli al projecten voor november in m’n planning had staan. En nu zelfs alweer dingen voor de eerste helft van 2025.
  
  Ik realiseer me dat ik ‘verder vooruit plannen’ op zich prettig vind: het geeft rust en zekerheid. En ik kan me verheugen op wat er komt. Tegelijkertijd is het risico dat ik álles maandenlang volplan. Daarmee zet ik mezelf onnodig vast – wat juist voor stress en een beklemd gevoel zorgt.
  
  
• Ik bleek de enige die een maandplanning in Excel maakt. Of die überhaupt richtlijnen hanteert voor hoeveel uren ze wekelijks inplant. De rest van m’n groepje besluit op gevoel of er nog een project bij past.
  
  Nou denk ik dat zo’n Exceldocje in mijn geval toch nodig is, anders ga ik met m’n enthousiaste ADHD-brein véél te optimistisch plannen en neem ik te veel werk aan omdat ik vergeet dat er al van alles stond.
  
  Maar toch. Ietsje meer in het moment leven kan geen kwaad. En dus besloot ik voorlopig geen nieuw werk aan te nemen. Er staat t/m begin 2025 al voldoende – en de rest zie ik na de kerst wel.
  
  
• Ik duw mezelf in een klassieke 9 tot 5-werkweek, alsof ik in loondienst ben. Tuurlijk, ik begin weleens later als kleine M slecht heeft geslapen, ga naar de kapper midden op de werkdag, of plan een sessie met m’n coach. Bloggen doe ik ook tijdens de werkdag, als het zo uitkomt.
  
  Maar bijvoorbeeld gewoon eens om 2 uur ’s middags besluiten dat het genoeg is voor vandaag, en lekker een stuk gaan wandelen in het bos? Een (half)uurtje eerder stoppen zodat ik nog wat yoga kan doen, voor ik kleine M ophaal? In theorie héb ik die vrijheid, maar ik doe het nauwelijks.
  
  Anders gezegd: heel vaak zit ik van (half) 9 tot 5 aan m’n laptopscherm geplakt. Soms neem ik niet eens fatsoenlijk pauze. En heb ik een grote klus opgeleverd, dan duik ik meteen in het volgende, in plaats van even te genieten van het gevoel dat er iets klaar is (of mezelf te trakteren op taart, want jeej, hard gewerkt!).
  
  Dat kan echt beter.
  
  Inspirerend vond ik de collega die vertelde dat ze altijd maximaal 1 groot project tegelijk aanneemt. Dat is voldoende, zegt ze, dan kan ze haar focus daarop houden. Ze doet er wat kleine klusjes omheen, maar geen ‘grote’ dingen. En dat grote ding doet ze meestal een paar uur per dag, en dan is het weer klaar.
  
  Zoals een van de anderen terecht opmerkte: ‘Waarom ben je ook alweer freelancer geworden?’ O ja, toch ook om meer vrijheid te hebben. Helpt dan niet om je te gedragen als je eigen veeleisende baas.
  
  
• Over die uren gesproken: creatief werk is moeilijk in uren te vangen. Ik bedoel: acht uur per dag teksten produceren, er zijn misschien mensen die het kunnen/doen maar laten we eerlijk zijn, 3 dagen per week op die manier werken is voor de meesten geen duurzame situatie. Dat weet ik best. Drie à vier uur deep work op een dag is heel mooi, daarnaast nog wat ruimte voor overleg/kleine klusjes/mails.
  
  Toch is de verwachting er weer in geslopen dat ik productieve werkdagen van 8 uur maak. Terwijl maximaal 6 uur per dag plannen veel realistischer is. Schijnt trouwens ook dat managers van grote organisaties daarvan uitgaan: dat werknemers die fulltime werken, in werkelijkheid ‘maar’ zo’n 30 uur productief zijn…
  
  Genoeg reden om dit anders te gaan doen.
  
  
• Een hoge omzet draaien is leuk. En verslavend. Maar: hoeveel geld heb je nu eigenlijk écht nodig? Je gaat toch een beetje leven naar het inkomen dat je hebt. Ik wil niet dat dit werk een gouden kooitje wordt. Bovendien, rijk worden was helemaal niet het doel (en let’s be honest, rijk ben ik al – ben jij ook, als je weleens een koffie op het station koopt). Leef ik om te werken, of andersom?
  
  Misschien stel ik mezelf volgend jaar wel een omzetplafond: een maximaal bedrag dat ik per jaar ‘hoef’ te verdienen. Daarna is het gewoon genoeg. Is er dus tijd voor andere dingen. Want ja, ik hou van tekstschrijven én er zijn nog 10120151 andere leuke manieren te bedenken om m’n tijd te besteden. (Poe, spannende gedachte wel.)
  
  
• Tot slot: ‘Liever 3 dingen héél goed doen, dan 10 dingen op 80%’, zei een collega. O ja. Ja. Ik wil nog altijd te veel, zie ik in. Ik heb nog minstens evenveel klanten als vorig jaar, terwijl ik nu 1 à 2 dagen minder werk. (En er sowieso minder brainspace is, want een gezin draaien kost ook wat.)
  
  Dat zijn te veel verschillende projecten/opdrachtgevers, voor het aantal dagen waarin ik werk. Meer klanten & klussen = meer schakeltijd, dus meer brainspace die opgaat aan randzaken. En dus ook minder grip en focus. Niet fijn.
  
  Ik wil Heel Goed zijn in mijn werk. Dat kan alleen als ik durf te kiezen. Zodat er voor die paar dingen die ik doe, écht genoeg aandacht, tijd en energie is.

Lang verhaal kort: tijd om keuzes te maken. En dat vraagt om uitzoomen, eerst naar het grote plaatje kijken. Waarom doe ik wat ik doe, wat vind ik belangrijk – en welke keuzes horen daar (dus) bij? Ik ben nu bezig om dat op papier te zetten. Voor mijn bedrijf, en eigenlijk ook voor de rest van m’n leven.

Wordt vervolgd.